Η Ιστορία του Ακαθίστου Ύμνου και της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού.

Ἔχει γραφεῖ προσφυῶς ὅτι ἕνας «λαός πού λησμονεῖ τήν ἱστορία του εἶναι ἀδύνατον νά οἰκοδομήσει ὀρθῶς τό μέλλον του». Πολλῷ δέ μᾶλλον ὅταν πρόκειται γιά Ἱστορία ἔνδοξη, λαμπρή, διδακτική γιά κάθε λαό, πασιφανῶς μοναδική ὅπως αὐτή τοῦ γένους τῶν Ἑλλήνων.

Δυστυχῶς, ἡ πνευματική κατάπτωσις τῆς ἐποχῆς μας, ὡς ἀποτέλεσμα τοῦ ἀπηνοῦς πολέμου κατά τῶν ἀξιῶν πού καταξιώνουν τόν ἄνθρωπο καί τοῦ πανταχόθεν προβαλομένου φιλήδονου καί ὑλιστικοῦ συγχρόνου βίου, πέτυχε νά καταστήσει τούς νεοέλληνες ἀνιστόρητους γιά νά μήν χαρακτηρίσουμε ἀνίδεους ἕως καί ἀδιάφορους διά τήν λαμπρή Ἱστορία τῶν προγόνων τους.

Τήν πλέον λυσσοδέστερη ἀπαξίωση καί πολεμική δέχεται στίς ἡμέρες μας ἡ λαμπρή περίοδος τῆς Ἑλληνορθοδόξου Ρωμαϊκῆς Αὐτοκρατορίας (γνωστῆς σήμερον ὡς Βυζαντινῆς), κατά τήν ὁποίαν σύνολος ὁ ἀρχαῖος ἑλληνικός πολιτισμός συννυφαίνεται μέ τήν Ὀρθόδοξον εἰς Χριστόν πίστιν, καταξιώνεται καί ἐξυψώνεται μέ ἰδιαίτερον πνευματικό τρόπο ὥστε εἶναι ἀδύνατον κάποιος νά ἐπικοινωνήσει μέ τό γνήσιο ἀρχαῖο ἑλληνικό πνεῦμα ἀγνοώντας αὐτήν τήν ὑπερχιλιόχρονη ἱστορική περίοδο.

Δοξάζουμε τόν Ἅγιο Τριαδικό Θεό διότι ἐσχάτως οἱ ἐπιστημονικές ἱστορικές μελέτες πληθαίνουν, ἀφυπνίζουν συνειδήσεις φανερώνοντας τήν ἀλήθεια τῶν γεγονότων καί ἀποστομώνουν τούς παραχαράχτες τῆς Ἱστορίας. Δοξάζουμε τόν Παντοκράτορα Κύριό μας ὁ Ὁποῖος μᾶς ἀξιώνει νά ἔχουμε ἀνά χείρας καί νά ἐπευλογοῦμε πατρικῶς μία τέτοια σημαντική μελέτη, ἐκδιδομένη ὑπό τοῦ Φιλανθρωπικοῦ Συλλόγου Φίλων τῆς Ἱ. Μονῆς μας «Ἅγ. Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς», τιτλοφορούμενη: «Αὐτοκράτωρ τῶν Ρωμαίων Ἡράκλειος», διά τήν ὁποίαν ἐκφράζουμε ὁλοθύμως τά συγχαρητήριά μας εἰς τούς κοπιάσαντας.

Ἡ παροῦσα ἱστορική μελέτη, ἡ ὁποία εἶδε τό φῶς τῆς δημοσιότητος ἐν πρώτοις ἐν τῷ διαδικτυακῷ τόπῳ τῆς Μονῆς μας, γραμμένη μέ λιτό καί περιγραφικό τρόπο ἑλκύει τό ἐνδιαφέρον τοῦ ἀναγνώστου προσφέροντάς του γνήσια πνευματική τροφή ἀντλώντας τίς πληροφορίες τῶν γεγονότων ἀμιγῶς ἐκ τῶν πηγῶν. 

Ἡ ἐνασχόλησις μέ τό πρόσωπο τοῦ μεγάλου Αὐτοκράτορος Ἡρακλείου, ἐκτός ἀπό τήν γενικότερη συμβολή εἰς τό ὑπάρχον κενό πού προσημειώσαμε, προβάλλει ἕνα ἰδιαίτερο παράδειγμα ἡγέτου χρήσιμο νά μελετηθῇ ἀπό τούς ἄρχοντες ἀλλά καί ἀπό τούς ἀρχομένους. Ἡ ἀνάληψις τῆς ἐξουσίας ὑπό τοῦ Ἡρακλείου σέ μία κρίσιμη καμπή τῆς αὐτοκρατορίας ἀναδεικνύει ἔτι περισσότερον τήν ἱκανότητα τοῦ ἀνδρός, ἀφοῦ ἐκβάλλει τό κράτος ἐκ τῆς κρίσεως καί τό παραδίδει ἄρτιο καί λαμπρό. Ἐπίσης, ὁ ἀπόηχος αὐτῶν τῶν ἱστορικῶν συγκυριῶν –τῆς ὑφέσεως καί τῆς ἐνδόξου ἐπανόδου– εἶναι ἐξόχως ἐλπιδοφόρος διά τήν τυραννική κατάστασι τῆς γενικῆς κρίσεως πού ταλανίζει τήν πατρίδα μας καί τόν λοιπόν κόσμον.

Αὐτό βέβαια τό ὁποῖον εἶναι εὐρέως γνωστόν καί ταυτισμένον μέ τήν προσωπικότητα τοῦ Ἡρακλείου εἶναι οἱ νικηφόρες ἐκστρατεύσεις κατά τῶν Περσῶν, οἱ ὁποῖοι λιμαίνονταν ἐπί μακροῦ τά ἐδάφη τῆς αὐτοκρατορίας, οἱ ὁποῖες εἶχαν ὡς ἀποτέλεσμα τήν ἀπελευθέρωσιν τῶν Ἁγίων Τόπων καί τήν ἐπανάκτησιν τοῦ μεγίστου καί θείου κειμηλίου τῆς Πίστεώς μας, αὐτοῦ τοῦ Τιμίου καί Ζωοποιοῦ Σταυροῦ τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, καθιστώντας ἔτσι τίς ἐπιχειρήσεις αὐτές ὡς τίς μόνες γνήσιες καί ἄδολες «Σταυροφορίες».

Τό σημεῖον ὅμως τό ὁποῖον εἶναι ἀπαραίτητον νά τονισθεῖ –διαφαίνεται σέ ὅλες τίς ἐκφάνσεις τῆς προσωπικότητος τοῦ Ἡρακλείου ἀλλά καί ὑπογραμμίζεται ἐντόνως ὑπό τοῦ συγγραφέως– εἶναι ἡ βαθειά του Πίστη εἰς τόν Θεόν καί ἡ γνήσια εὐλάβειά του πρός τήν Ἁγία Ὀρθόδοξον Ἐκκλησίαν Του. Συμμετεῖχε ἐξ ἀρχῆς εἰς τήν ἐκκλησιαστικήν καί λατρευτικήν ζωήν καί σεβόταν ἐμπράκτως τούς θεσμούς καί τά πρόσωπα τῆς ἐκκλησιαστικῆς διαρθρώσεως. Ἡ εὐλάβειά του αὐτή –ἀσχέτως μέ τά ὅποια λάθη του– συνδυαζόμενη μέ τήν ἁπλότητα τοῦ τρόπου ἀντιμετωπίσεως τῶν ὑπηκόων του ἦταν τά στοιχεῖα αὐτά πού τόν ἀνέβασαν μέ τρόπο θαυμαστό στά ὕψη τοῦ καταξιωμένου ἡγέτου, τοῦ ἐστεμμένου μέ τήν τιμή τῆς ἀγάπης τοῦ λαοῦ του καί τῆς εὐλογίας τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ.

Ἐν κατακλείδι μαζί μέ τίς θερμές εὐχαριστίες πρός ὅποιον συνετέλεσε εἰς τήν σπουδαίαν αὐτήν ἔκδοσιν ὀφείλουμε νά ἐκφράσουμε τίς ἐγκάρδιες εὐχαριστίες μας πρός τόν Αἰδεσιμολογιώτατον Πρωτοπρ. καί Καθηγητήν π. Γεώργιον Μεταλληνόν, ἀγαπητόν καί σεβαστόν ἀδελφόν, ὁ ὁποῖος διεξῆλθεν τήν παροῦσα ἐργασίαν καί ἀπέστειλε φιλοφρόνως τήν ἐπαινετικήν του μαρτυρία ἐπ’ αὐτῆς.

Εὐχόμεθα καλή φώτιση εἰς πάντας τούς καλοπροαιρέτους μελετητές καί κάθε εὐλογία, προκοπή καί αὔξησιν τοῦ ἔργου τῆς ὑλικῆς καί πνευματικῆς φιλανθρωπίας τοῦ Συλλόγου «Ἅγ. Γρηγόριος Παλαμᾶς».

Μετ’ εὐχῶν καί ἀγάπης ἐν Χριστῷ,
Ὁ Καθηγούμενος τοῦ Ἱ. Ἡσυχ.
Παντοκράτορος Μελισσοχωρίου
† Ἀρχιμ. Κύριλλος
καί οἱ σύν ἐμοί ἐν Χριστῷ ἀδελφοί