Όσιος Πέτρος της Ατρώας

Ο όσιος Πέτρος της Ατρώας γεννήθηκε στα τέλη Δεκεμβρίου του έτους 773 στην κωμόπολη Ελαία της Μικράς Ασίας κοντά στην Πέργαμο.

Οι γονείς του Κοσμάς και Άννα ήσαν άτεκνοι και ύστερα από πολυετή προσευχή γέννησαν υιό, τον οποίον ονόμασαν Θεοφύλακτο και, κατά την υπόσχεσή τους, τον αφιέρωσαν στον Θεό. Είχε τα σημάδια του αγιασμένου από μήτρας και από την μικρή του ηλικία ζούσε με άσκηση μεγάλη και προσευχή, έχοντας εμφανή την θεία χάρη και κάνοντας θαύματα.

Ενώ προσευχόταν συνεχώς στον ναό με τελεία ασιτία για επτά ημέρες, η Θεοτόκος του υπέδειξε σε όνειρο να βρει τον όσιο Παύλο που ασκήτευε στο όρος του Ολύμπου της Βιθυνίας. Έγινε υποτακτικός του σε ηλικία δεκαοκτώ ετών. Εκείνος τον εκπαίδευσε καλώς στο μοναχικό στάδιο, τον έκανε μοναχό μετονομάζοντάς τον σε Πέτρο, τον προβίβασε στην Ιερωσύνη και όταν εκοιμήθη τον άφησε διάδοχο στην διαποίμανση της αδελφότητός του αλλά και κληρονόμο των αρετών του και των χαρισμάτων του.

Ο όσιος Πέτρος υπήρξε μέγας ασκητής. Όπως εξομολογήθηκε στον όσιο Θεόδωρο τον Στουδίτη, για δεκαοκτώ χρόνια απείχε από ψωμί, κρασί, τυρί και λάδι, τρεφόμενος μόνο με όσπρια και λαχανικά. Έκανε σαράντα ημέρες νηστεία χωρίς να γευθεί τίποτε και χωρίς νερό. Φορούσε κατάσαρκα σίδηρα και βάδιζε ανυπόδητος.

Είχε το χάρισμα των ιάσεων. Θεράπευε κάθε ασθένεια σε όσους ζητούσαν την βοήθειά του, έβγαζε νερό με την προσευχή του, είχε το χάρισμα της αορασίας, επλήθυνε τον σίτο και τον οίνο σε πολλές περιπτώσεις, προέβλεπε τα μέλλοντα, διέβλεπε την ψυχική κατάσταση των ανθρώπων και ανέστησε δύο νεκρούς. Του απεδόθη η προσωνυμία του «σημειοφόρου» (θαυματουργού). Μόνο σε αιρετικούς, σε ανεξομολόγητους και σε παρήκοους δεν ενεργούσε το χάρισμά του.

Ο όσιος Πέτρος έζησε την περίοδο της εικονομαχίας και για την τιμή και το σέβας των ιερών εικόνων εδιώχθη, εβασανίσθη μέχρις αιμάτων, εφυλακίσθη αλλά παρέμεινε στερεός και ακλόνητος στα Ορθόδοξα φρονήματά του. Υπήρξε ομολογητής και κατά προαίρεση μάρτυς.

Ήταν πολύ ταπεινός αλλά πολύ μεγάλος άγιος. Υπήρξε σύγχρονος, γνώριμος και ποθεινός του οσίου Θεοδώρου του Στουδίτου, του μεγάλου ησυχαστού Ιακώβου, του μεγάλου Ιωαννικίου και πολλών άλλων εγκρίτων πατέρων του όρους Ολύμπου και ουδόλως υποδεέστερος αυτών.

Ο όσιος Πέτρος, αφού έκανε σχεδόν όλους τους συγγενείς του μοναχούς, διηύθυνε και κατάρτισε μοναχικά τους πατέρες των Μοναστηριών, που ίδρυσε ο ίδιος, βοήθησε πολλές άλλες μονές, έκανε πλήθος θαυμάτων και στο τέλος προγνώρισε την ημέρα της κοιμήσεώς του. Νουθέτησε τους πατέρες, τους ευλόγησε, άφησε διάδοχό του τον αδελφό του Παύλο και εκοιμήθη ειρηνικά την 1η Ιανουαρίου του έτους 837 σε ηλικία 63 ετών.

Ο μέγας Ιωαννίκιος τον είδε σε όραμα την ώρα που έφευγε η ψυχή του, καθώς τον συνόδευσαν δύο αστραφτεροί άνδρες, και ευχόταν να τον κατατάξει ο Κύριος μαζί με τον όσιο Πέτρο. Μετά την κοίμησή του τα θαύματα συνεχίστηκαν στον τάφο του και κατά την μετακομιδή του ιερού λειψάνου ανέβλυσε πηγή μύρου· ώστε ο όσιος Πέτρος είναι και μυροβλήτης άγιος.

Ο βίος του οσίου Πέτρου μας αποκαλύπτει την μορφή ενός μεγάλου και αγνώστου αγίου. Δεν υπάρχει γι’ αυτόν άλλη μαρτυρία, εικόνα ή ακολουθία, παρά μόνο η μνεία του στον συναξαριστή και στο Μηναίο ως εξής: «Τη αυτή ημέρα (1η Ιανουαρίου) μνήμη του οσίου Πατρός ημών Πέτρου του σημειοφόρου, του εν τη Ατρώα».

Το μεν κείμενο του βίου του ελήφθη από τον 29ο τόμο της σειράς Subsidia Hagiographica που εξέδωσαν οι Βολλανδιστές, βασιζόμενοι στο μοναδικό διασωθέν χειρόγραφο 583 της Μαρκιανής Βιβλιοθήκης, χρονολογούμενο από τα μέσα του 10ου αιώνος και προερχόμενο από την Μονή της Μεγίστης Λαύρας του Αγίου Όρους. Τα δε μετά την κοίμηση του Αγίου θαύματα προέρχονται από τον χειρόγραφο Κώδικα της Γλασκώβης ΒΕ. 8.x5., τον οποίον εξέδωσαν οι Βολλανδιστές στον 31ο τόμο της ίδιας σειράς.

Βιογράφος του οσίου Πέτρου είναι ο μαθητής του Σάββας, ο οποίος συνέγραψε και τον βίο του οσίου Ιωαννίκιου του μεγάλου και του οσίου Μακαρίου, ηγουμένου της μονής της Πελεκητής. Ο μοναχός Σάββας ως αυτόπτης και αυτήκοος του οσίου με «λιτή συγγραφή» αποδίδει με τρόπο άμεσο και αξιόπιστο όλες τις πτυχές της βιοτής και τα χαρίσματα του οσίου Πέτρου. Η συγγραφή του είναι περιεκτική και λιτή, χωρίς περιττά λόγια και ρητορικά σχήματα, σαφής και πειστική και χαρακτηρίσθηκε από ειδικούς επιστήμονες «σπανιότης αγιογραφική1». Αναφέρει πλήθος μονών και μοναχών, προσώπων και τοπωνυμίων, αγνώστων από άλλες πηγές. Χωρίς να είναι αυτοσκοπός του μας δίνει μια αμυδρή εικόνα του μεγάλου μοναστικού Κέντρου του όρους Ολύμπου με τα εκατό περίπου μοναστήρια, τα αναρίθμητα ερημητήρια και τις χιλιάδες των μοναχών. Μας επαναφέρει σε περιόδους ταραχώδεις μεν αλλά και δοξασμένες, όπως ήταν η εικονομαχία.

Ο μοναχισμός στον Όλυμπο της Βιθυνίας πλέον δεν υφίσταται. Το Άγιον Όρος του Άθω έγινε διάδοχος και κληρονόμος της μοναχικής παραδόσεως του δοξασμένου αυτού μοναχικού Κέντρου, που οι Τούρκοι το ονομάζουν Κεσίς Νταγ (όρος των μοναχών).

Η έκδοση του βίου του οσίου Πέτρου συμπίπτει με το γεγονός της ανακοινώσεως για τα ευρήματα από τις αρχαιολογικές ανασκαφές δώδεκα ετών στα ερείπια των Μοναστηριών του Ολύμπου της Βιθυνίας2. Τα ευρήματα είναι σημαντικότατα. Θα καταπλήξουν τον κόσμο και θα φέρουν στο φως και στην επικαιρότητα το μεγάλο αυτό και δοξασμένο μοναστικό Κέντρο την Θηβαΐδα του Μεσσαίωνος, που ανέδειξε δεκάδες επωνύμους Αγίους και ομολογητές και περισσότερους ανωνύμους. Ήδη οι Τούρκοι αρχαιολόγοι μαζί με τα ερείπια των μονών και τα αγιάσματα με καταπληκτικές ιαματικές ιδιότητες βρίσκουν και τάφους μοναχών με ευωδιάζοντα άγια λείψανα, τα οποία συγκεντρώνουν στο Μουσείο της Προύσσης.

Το Πνεύμα που ζωοποιεί και υπήρχε κάποτε τόσο ακμαίο στον Όλυμπο και ανέδειξε τόσους Αγίους δεν χάθηκε. Διά των ανακαλυφθέντων μονών και των ευωδιαζόντων ιερών λειψάνων ήδη αυγάζει πάλι το φως της Ορθοδοξίας εκεί που για αιώνες οι ιστορικές συγκυρίες και διωγμού κατέπαυσαν την λογική λατρεία και υμνωδία. Και μέσα από τα Άγνωστα Συναξάρια των Αγίων, πολλοί από τους οποίους ασκήθηκαν στον Όλυμπο, θα δοξασθεί ο ενδοξαζόμενος εν τοις Αγίοις Του Τριαδικός Θεός μας, στον οποίον ανήκει κάθε τιμή και δόξα εις τους αιώνας. Αμήν.

______________________
1. V. Laurent, Subsidia… 31, 13.
2. Ο Τούρκος καθηγητής αρχαιολογίας Yelda Olcay Uckan δήλωσε στην εφημερίδα Ράντικαλ ότιο Όλυμπος της Βιθυνίας, το άγιον Όρος της Μικράς Ασίας, 1400 χρόνια μετά την άνθησή του και μετά από μια μακρά περίοδο ύπνωσης αποκαλύπτει και πάλι την Χριστιανική του φυσιογνωμία.