Η ζωή στο πρώτο κοινόβιο μοναστήρι

Η σκέψη για την έκδοση αυτή γεννήθηκε πηγαία από την ανάγνωση της επιστολής του οσίου Άμμωνος. Το κείμενο της επιστολής, άγνωστο στους πιο πολλούς απο μας, μας μεταφέρει στην ατμόσφαιρα του αρχαίου μοναχισμού της Αιγύπτου με μια εκπληκτική αμεσότητα. Μας δίνει τη δυνατότητα όχι μόνο να συλλέξουμε μια σειρά ιστορικών πληροφοριών για τη Βαυ, το πρώτο κοινοβιακό μοναστήρι, αλλά και να αναπλάσουμε το σφυγμό της ζωής του. Είναι η ιστορία του Άμμωνος, του νεαρού τότε μοναχού, που έζησε στη Βαυ τρία χρόνια. Είναι η προσωπική μαρτυρία του για τις απορίες και τις εκπλήξεις του κατά την πρώτη του ένταξη στην πολύβουη μοναχική πολιτεία. Είναι η κατάθεση της πορείας του, της αύξησης του στην πίστη και τη θεολογία.

Γεγονότα του τόσο μακρινού παρελθόντος ξεπροβάλλουν επίκαιρα μπροστά στα μάτια μας. Η κοινότητα της Βαυ γίνεται ξαφνικά κοντινή, γνώριμη και οικεία, μέσα στις αντιφάσεις της, μέσα στην καθημερινότητά της. Με μια γλώσσα λιτή, αληθινή και χωρίς ωραιοποιήσεις περιγράφει ο Άμμων την επίπονη και ζωντανή αναζήτηση του Τριαδικού Θεού.

Προχωρήσαμε στην έκδοση της επιστολής του Άμμωνος με εισαγωγή, σχόλια και νεοελληνική μετάφραση με την επιθυμία και τη διάθεση να γίνει πιο προσιτή στο σημερινό αναγνωστικό κοινό. Βασιστήκαμε στο κριτικό κείμενο του F. Halkin, Vitae Graecae S. Pachomii: Subsidia Hagiographica 19(1932), 97-121. Ανατρέξαμε και συμβουλευτήκαμε την αναθεωρημένη κριτική έκδοση του κειμένου από τον J. Goering, The letter of Ammon and Pachomian Monasticism (Patristische Texte und Studien 27), Berlin 1986.

Επειδή η έκδοση αυτή δεν έχει αυστηρά επιστημονικό χαρακτήρα, κρίναμε σκόπιμο να περιορισθούν οι υποσημειώσεις στις απολύτως απαραίτητες για την κατανόηση του ιστορικού πλαισίου και του πνευματικού κλίματος μέσα στο οποίο γράφτηκε η επιστολή.